Mysłakowice - wzorcowa
fabryka lniarska:
mechaniczna przędzalnia
i tkalnia
od 1844 do dzisiaj
Powstanie
i położenie
Na
terenach dóbr królewskich w Mysłakowicach w 1844 r. z inicjatywy
Preussiche Seehandlung (pruski bank inwestycyjny) powstała mechaniczna
przędzalnia i tkalnia, zapewniające pracę bezrobotnym tkaczom
kotliny jeleniogórskiej. Fabryka położona była obok nowo
powstałego osiedla dla prześladowanych w Austrii ewangelików z
Zillerthal w Tyrolu.
Energię
dla fabryki czerpano z turbiny wodnej. W tym celu powstało powiązanie
kanałowe z rzeką Łomnicą za pomocą zbiornika
wyrównawczego. Kanał ten, na którym działały dwa koła
wodne, zachował się do dziś. W 1887 r. zainstalowano maszynę
parową. W XX wieku fabryka została zelektryfikowana.
Rozwój
zakładu
Fabryka
rozwijała się szybko. W 1867 r. powstała nowa przędzalania
posiadająca 14.000 wrzecion. W 1874 w jednopiętrowym budynku ceglanym
zachowanym do dziś doszło 400 krosien. W 1887 r. fabryka
zatrudniała 1150 robotników, z czego połowę stanowiły
kobiety. Od 1882 r. fabryka posiadała własne
połączenie kolejowe.
Złoty
medal za jakość produktów lnianych
Lny
z Mysłakowic odznaczały się wysoką jakością.
Zdobywały odznaczenia na międzynarodowych targach, m.in. złoty
medal na Wystawie Światowej w 1887 r. w Paryżu.
Od
samego początku cały proces produkcji, od obróbki łodyg po
gotowy produkt lniany, miał miejsce w fabryce. Posiadała ona nawet
własne łąki do bielenia nici i tkanin (blichy).
Wytwarzano
wiele rodzajów produktów lnianych: ręczniczki, obrusy, pościel.
Szczególnie szlachetne były damaszki z charakterystycznym wzrorem
kwiatowym jak girlandy z róż lub wiązki konwalii.
Dobre
warunki socjalne
Na
terenie fabryki powstało osiedle domków dla robotników, budynek dla
pracowników z zewnątrz oraz dom dla kadry kierowniczej. Zatrudnieni mieli
do dyspozycji piekarnię, sklep mięsny, spożywczy,
pamanterię. Nie zabrakło również fryzjera, dentysty a dla
pośredników i kupców powstał hotel 'Zillerthal'.
Założona
została kasa chorych, ubezpieczenia emerytalne, od nieszczęśliwych
wypadków oraz kasa oszczędnościowa.
Fabryka
cieszyła się wysoką renomą w zakresie kształcenia
zawodowego.
Przetrwanie
w czasie i po wojnie 1918, 1945
Fabryka
działała, nieuszkodzona, w czasie I. i II.-giej wojny światowej.
Produkowano również drelich i płótno żaglowe. W maju 1945 r.
fabryka została przejęta przez władze polskie.
Część niemieckich specjalistów została zatrzymana w
fabryce, po 1946 r. przymusowo wysiedlonych. Fabryka działała dalej
bez remontu budynków. Park maszynowy został częściowy
wymieniony.
W
1995 r. fabryka została sprywatyzowana i zmodyfikowana jako spółka
akcyjna. Zatrudnia obecnie około 700 pracowników. Produkowane lny
mają inny charakter, dostosowany
do współczesnych wymagań.
Literatura:
Berndt
Horst, 160 Jahre Leinenfabrikation in Erdmansdorf / Myslakowice. Schlesien
Heute, 12/2006, str. 44-46
© 2008/2009 Projektgruppe "TuchText" Görlitz (www.tuchtext.de)